که یکی هست و هیچ نیست جز او وحدهُ لا اله الّا هو

چشم دل باز کن که جان بینی		
آنچه نادیدنی است آن بینی
گر به اقلیم عشق روی آری		
همه آفاق گلستان بینی
...		...
با یکی عشق ورزی از دل و جان		
تا به عین‌الیقین عیان بینی
که یکی هست و هیچ نیست جز او		
وحدهُ لا اله الّا هو
  • وحدت حلولی: حقیقت وجود در همه اشیاء حلول دارد. (حلولیه)
  • وحدت اتحادی: حقیقت وجود با همه اشیاء اتحاد دارد. (اتحادیه)
  • وحدت کلی: مجموع کل اشیاء حقیقت وجود است. (همه‌خدایی)
  • وحدت عددی: وجود یا خدا از باب اعداد یکی است. (شناخت قشری و عوامانه)
  • وحدت مفهومی: همه آنچه هست در مفهوم وجود اشتراک معنوی دارند. (فلسفه مشا)
  • وحدت حقیقی غیرکثیر: جز ذات حقیقی (خدا) چیز دیگری (حتی تجلیات او) تحقق ندارد یا موهوم است. (بعضی مستصوفه یا عرفان‌های نوظهور)
  • وحدت حقیقی تشکیکی: حقیقت وجود واحد ذاتی دارای حقیقت مراتب تشکیکی (هم وحدت هم کثرت ذاتی) است. (حکمت متعالیه)
  • وحدت حقیقی اطلاقی: ذات حقیقت وجود (خدا) واحد بالذات دارای تجلیات (کثرت عرضی) است. (عرفان اسلامی)
آن‌ها که طلبکار خدایید، خود آییدبیرون ز شما نیست، شمایید شمایید
ذاتید و صفاتید، گهی عرش و گهی فرشدر عین بقایید و منزّه ز فنایید
ایمیل محفوظ می ماند.